Jej książka „Silent Spring”  („Milcząca wiosna”) wydana w 1962, ostrzegała przed skutkami stosowania pestycydów w rolnictwie oraz kwestionowała zakres i kierunek rozwoju współczesnej nauki. Publikacja wywarła głęboki wpływ na społeczeństwo, naukę o środowisku i powszechne zrozumienie świata przyrody. Uważa się, że zapoczątkowała współczesny ruch ekologiczny.

Człowiek to elementem przyrody

Urodzona w 1907 roku w Springdale, w Pensylwanii, w pobliżu przemysłowego Pittsburgha, studiowała biologię. Po studiach została naukowczynią specjalizującą się w tematyce związanej z morzem. Pierwszą pracę podjęła w Urzędzie ds. Rybołówstwa w Waszyngtonie, a jej zadaniem było opracowanie liczącego 52 odcinki programu radiowego „Romance Under the Waters”.

Pisała także artykuły i książki o odkryciach geologicznych dokonanych dzięki technologii podwodnej i badaniom podwodnym – o tym, jak powstały wyspy, jak zmieniają się i łączą prądy, jak temperatura wpływa na życie w morzu i jak erozja oddziałuje nie tylko na linie brzegowe, ale także na zasolenie, populacje ryb i drobne mikroorganizmy. Książki te stały się bestsellerami.

W całym pisarstwie Carson dominował pogląd, że człowiek jest tylko elementem przyrody, który wyróżnia się przede wszystkim tym, że może ją zmieniać, w niektórych przypadkach nieodwracalnie.

Sygnalistka

Zaniepokojona nadużywaniem pestycydów w rolnictwie, Carson przeniosła swoje zainteresowanie na ten właśnie obszar po to, by ostrzec opinię publiczną przed skutkami ich nadużywania. W “Silent Spring” ujawniła przykłady na to, jak te chemikalia niszczą nie tylko jeziora, stawy, wzgórza, lasy, ale także negatywnie wpływają na ludzi i inne zwierzęta. Ostrzegała, że pestycydy mogą prowadzić do rozwoju nowotworów i wielu innych chorób u ludzi.  Zakwestionowała także praktyki naukowców zajmujących się rolnictwem oraz rządu i wezwała do zmiany sposobu postrzegania świata przyrody przez ludzkość.

Dla Amerykanów to był szok, nikt nie spodziewał się, że pestycydy i inne substancje chemiczne stosowane w rolnictwie mogą przyczyniać się do poważnych chorób, takich jak rak czy bezpłodność. Trzeba pamiętać, że w latach 60. trzeba pamiętać przemysł chemiczny był popularny i postrzegany przez społeczeństwo jako pozytywny, wytwarzający wszelkiego rodzaju nowe produkty – od tworzyw sztucznych po farmaceutyki – zapewniające “dobre życie”. Książka stanowiła poważne oskarżenie wobec przemysłu chemicznego, rolników i naukowców o stosowanie coraz większych ilości pestycydów. Carson stawiała czoła potężnej sile.

I oczywiście, została za to ostro zaatakowana i skrytykowana przez producentów środków chemicznych i niektórych przedstawicieli rządu, którzy zarzucali jej, że jej tezy są niedorzeczne i przesadzone.

Jednak książka doprowadziła do przeprowadzenia pogłębionych badań i ostatecznie okazało się, że Rachel miała rację. 

Wygrana bitwa, ale nie wojna

Carson zeznając przed Kongresem w 1963 roku, wezwała do wprowadzenia nowych zasad ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska. Swoimi działaniami doprowadziła do zakazu stosowania DDT i nadużywania pestycydów. Przyczyniła się także do powstania Agencji Ochrony Środowiska w Stanach Zjednoczonych i zapoczątkowała dyskusję na temat wpływu człowieka na środowisko.

Książka „Silent Spring” stała się jej najważniejszym dziełem. Poruszała temat niebezpieczeństw związanych z pestycydami, ale jest również mistrzowską opowieścią o świecie przyrody. W pewnym sensie to jedna z pierwszych książek na temat ekologii, która przeniknęła do kultury popularnej. Choć była oskarżeniem o nadużywanie środków chemicznych, opowiadała również o strukturze świata przyrody, niuansach biologii i systemach ekologicznych podtrzymujących życie. Pestycydy chemiczne naruszyły te systemy i, według Carson, zakłóciły “równowagę w przyrodzie”. Pokazała, jak do tego doszło, dlaczego w niektórych przypadkach należy je powstrzymać

Jest, niestety, aktualna także i dziś. Wciąż możemy znaleźć wiele przykładów, gdzie, decydenci polityczni kierując się szybkimi zyskami ignorują skutki i konsekwencje takich działań dla ludzi i przyrody.

Rachel Carson  zmarła na raka w 1964 roku.

Źródła: www.rachelcarson.org, www.pophistorydig